A oto i obiecana relacja. W ramach uroczystości odsłonięcia obelisku poświęconego żołnierzom Oddziału Wydzielonego „Truskolasy”, które odbyły się w piątek 8 listopada w Truskolasach, we Wręczycy Wielkiej dokonano oficjalnej inauguracji ścieżki dydaktycznej „Miejsca pamięci narodowej na terenie Gminy Wręczyca Wielka”, której pierwszych sześć przystanków prowadzi „Szlakiem walk Oddziału Wydzielonego „Truskolasy” 1 IX 1939”, a siódmy poświęcono lotnikom 24 Eskadry Rozpoznawczej oraz Brygady Bombowej, którzy we wrześniu 1939 roku w tym rejonie prowadzili intensywne działania bojowe.
Uroczyste otwarcie ścieżki dydaktycznej nastąpiło we Wręczycy Wielkiej przy tablicy umieszczonej przed OSP Wręczyca Wielka. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz samorządowych z wójtem gminy Tomaszem Osińskim na czele, przedstawiciele instytucji państwowych, członkowie Stowarzyszenia WeWręczycy, uczniowie szkoły podstawowej, przedstawiciele służb mundurowych, rodziny żołnierzy biorących udział we wrześniowych walkach oraz mieszkańcy. Po części patriotycznej, odsłonięto i poświęcono tablicę znajdującą się przez remizą OSP Wręczyca Wielka. Następnie zebrani przejechali szlakiem kolejnych przystanków ścieżki. Wśród uczestników objazdu była także p. Marianna Chudy córka strz. Bronisława Kały, żołnierza I batalionu 27 Pułku Piechoty, który zaginął 1 września 1939 roku pod Wręczycą Wielką. Najnowsze badania wskazują na duże prawdopodobieństwo, że poległ on wieczorem pierwszego dnia wojny na szosie Wręczyca – Kalej i spoczywa bezimiennie w zbiorowej mogile na wręczyckim cmentarzu parafialnym. Symbolicznego poświęcenie pierwszej i ostatniej tablicy dokonali proboszczowie parafii we Wręczycy i Truskolasach.
Wspomniana ścieżka dydaktyczna prowadzi szlakiem walk opóźniających Oddziału Wydzielonego „Truskolasy” prowadzonych przeciwko niemieckiej 14 Dywizji Piechoty i 1 Dywizji Pancernej w dniu 1 września 1939 roku na osi Truskolasy – Wręczyca Wielka – Kalej. Wszystkie tablice umieszczono w dobrze widocznych punktach przy drodze wojewódzkiej nr 494 (poza jedną w centrum Wręczycy), z łatwym dostępem i możliwością zatrzymania się np. większej grupy rowerzystów lub zaparkowania samochodu. Dwie pierwsze tablice znajdują się w Truskolasach, dwie kolejne na zachodnim i wschodnim skraju lasu między Truskolasami a Wręczycą, dwie we Wręczycy i jedna w lesie pod Kaleją. Lokalizacja tablic nie jest przypadkowa - wszystkie znajdują się w miejscach, gdzie rozgrywały się kolejne etapy walk toczonych od rana 1 września do nocy z 1 na 2 września, dzięki temu podążając szlakiem można prześledzić przebieg działań niemal godzina po godzinie.
Każda tablica o wymiarach 150 x 130 cm zawiera opis poszczególnych etapów walki, ciekawostki, fragmenty relacji uczestników walk, nazwiska poległych i wiele innych dodatkowych informacji. Zamieszczono na nich także bogatą ikonografię ze szczegółowymi podopisami, w tym autentyczne zdjęcia z września 1939 roku wykonane w omawianym rejonie walk, zdjęcia polskich dowódców i żołnierzy oraz polskiego uzbrojenia znajdującego się na wyposażeniu Oddziału Wydzielonego „Truskolasy”. Aby lepiej zobrazować polską barwę i broń, na każdej tablicy umieszczono jedno kolorowe zdjęcie przedstawiające współczesną rekonstrukcję różnych sylwetek żołnierzy Wojska Polskiego w umundurowaniu i wyposażeniu z września 1939 roku, w czym mieliśmy także swój udział. Całości dopełniają mapy: współczesna mapa gminy z zaznaczonym kolejnymi przystankami szlaku, oryginalny archiwalny szkic wykonany przez mjr. Mariana Szulca, na którym również zamieszczono kolejne przystanki oraz mapa przedstawiająca ogólny przebieg walk 1 września 1939 roku na tym odcinku frontu.
Ścieżka dydaktyczna powstała z inicjatywy Stowarzyszenia WeWręczycy, przy wsparciu finansowym Gminy Wręczyca Wielka oraz przy współpracy z katowickim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej i Stowarzyszeniem Historycznym Reduta Częstochowa. Realizację ścieżki koordynowały p. Anita Toborek oraz p. Elżbieta Krysiak ze Stowarzyszenia WeWręczycy. W prace techniczne przy powstawaniu ścieżki zaangażowali się także mieszkańcy gminy. Ścieżkę dydaktyczną opracował Adam Kurus (tekst, zdjęcia, mapy, układ), prezes naszego Stowarzyszenia.
Całość prezentuje się wyjątkowo efektownie. A zatem... na szlak!
Fot. Krzysztof Świtalski (KSW FOTO
